بررسی میزان آسیب سیب زمینی تحت بارگذاری دینامیکی

چکیده در ایران میزان قابل توجهی از محصولات تولیدی بخش کشاورزی به ضایعات تبدیل می­شود. سیب­زمینی که دارای بیشترین انرژی غذایی به ازای واحد سطح می­باشد یکی از محصولات عمده کشور بوده و میزان ضایعات آن نیز بر اساس گزارشات منتشره قابل توجه است. بخشی از آسیب­های ایجاد شده در غده سیب زمینی ناشی از صدمات مکانیکی است که در چرخه تولید مکانیزه سیب زمینی هنگامی که غده ها با اجزای ثابت و متحرک ماشین ها، سنگ ها و کلوخ ها و با یکدیگر برخورد می نمایند ایجاد می­گردد. مقدار آسیب های مکانیکی که در اثر برخورد در غده ایجاد می شود، به خواص مکانیکی و رئولوژیک غده ها و نیروهای خارجی اعمال شده به آن بستگی دارد. بنابراین کنترل میزان آسیب های مکانیکی وارده، افزون بر عوامل محیطی، به کاهش نیروهای خارجی اعمال شده به غده در حین کندن و مراحل مختلف جا به جایی سیب زمینی درون ماشین نیز بستگی دارد. برخی از تحقیقات حاکی از آن است که خواص مکانیکی و رئولوژیک غده ها و استعداد آن­ها به آسیب­پذیری یکی از مباحثی است که اهمیت بیشتری نسبت به تنظیم های ماشین برداشت دارد. برخی از ارقام آسیب­پذیر با توجه به تنظیمات صحیح ماشین­های برداشت باز دچار آسیب می­شوند. لذا لزوم شناخت خواص مکانیکی ارقام و آسیب­پذیری آن­ها در برابر نیروهای مختلف به منظور مکانیزه نمودن صحیح  محصول و کاهش ضایعات ضروری است.  در این تحقیق با انجام آزمایشات ضربه بر روی سه رقم سیب زمینی اگریا، آئولا و مارفونا با استفاده از دستگاه آونگی اثرات زاویه رهایی غده، رقم محصول و اندازه غده  بر نوع و حجم آسیب مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می­دهند که اثر رقم محصول، اندازه غده و زاویه رهایی بر حجم آسیب معنی­دار بوده و حجم آسیب در رقم آئولا به طور معنی داری بیش از ارقام  دیگر می­باشد. همچنین آسیب دیدگی در غده­های بزرگتر بیش از غده­های کوچک و متوسط است.